Zoveel slechte beleggers in Nederland en België

7 december 2022 - 07:18u

Je hoeft maar de IEX forums te volgen en je ziet hoeveel slechte beleggers er zijn in Nederland en België. Investeerders die voortdurend hun emotie uiten met gescheld en geschreeuw over manipulatie, de CEO of andere posters die negatief zijn over hun belegging.

Nu wordt iedere belegger uiteraard gedreven door hoop en verlangen maar de kunst van goed beleggen is juist om die hoop onder controle te houden. Oftewel jezelf te dwingen tot rationeel gedrag op basis van concrete regels die historisch gezien goed werken om uw vermogen ten minste op peil te houden. 

IEX forums

Vaak gebeurt dat evenwel niet, zoals dagelijks blijkt op de IEX forums. Veel beleggers houden irrationeel vast aan een fonds simpelweg omdat het onder de aankoopkoers staat. Soms jarenlang tot het te gek wordt en met grote verliezen afscheid wordt genomen. 

Goede beleggers doen het anders. Die evalueren hun porto regelmatig en baseren hun verkoop maar op één argument. Wat is de verwachte waarde van dit fonds in de toekomst en zijn er aandelen die betere kansen geven.

Dit soort gedrag gedreven door hoop is bekend, het dispositie effect, maar erg veel empirisch bewijs is er niet. Daar heeft een groep onderzoekers van de Vrije Universiteit Amsterdam verandering in gebracht.

De duistere kant van hoop

De VU-onderzoekers hebben gekeken of beleggers aandelen te vroeg verkopen die op winst staan terwijl ze hun verlieslatende posities te lang aanhouden - en waarom dan.

Het onderzoek A dark side of hope: Understanding why investors cling onto losing stocks richtte zich vooral op het aspect hoop als verklarende factor.

Ze deden vijf proeven met een gevarieerde groep beginnende en ervaren beleggers, mannen en vrouwen uit verschillende leeftijdscategorieën. Uit de eerste twee experimenten bleek dat de hoop op herstel van slecht presterende aandelen los staat van de risicobereidheid van beleggers. Uit drie andere komt iets nieuws naar voren.

Break-even

De hoop van beleggers blijkt beperkt te zijn. Op een gegeven moment verliezen ze de hoop dat slechte aandelen toch nog winnaars worden. Wat blijft, is de hoop dat het aandeel op break even-niveau verkocht kan worden: voor de oorspronkelijke aankoopprijs.

Als dat klopt, dan is het dispositie-effect wellicht nog schadelijker dan eerder aangenomen. Het maakt de kans namelijk kleiner dat een lelijk eendje toch nog verandert in een mooie zwaan.

Oren dicht

Ook gokkers en mensen in een slechte relatie zijn bekend met de schaduwkant van hoop: om zonder kleerscheuren weg te komen wordt steeds meer geïnvesteerd, terwijl iedereen om hen heen ze aanraadt om verlies te nemen en weg te lopen. En uit het Amsterdamse onderzoek blijkt hetzelfde: een koude, rationele blik op de kans om de kosten er nog uit te halen helpt bij het nemen van rationele beslissingen.

En wat ook blijkt: wie voor andere mensen belegt, is veel minder gevoelig voor deze negatieve effecten van hoop. Dus telt uw portefeuille een flink aantal aandelen die veel meer verloren hebben dan uw indexfondsen, dan wordt het misschien tijd voor beleggingsadvies.